Het ontbijt en de gastvrouw

Wie is er gastvrijer: degene die zorgt dat haar gasten lekker op zichzelf kunnen ontbijten, of degene die de gasten voor het ontbijt aan haar eigen keukentafel uitnodigt. Ik vond eigenlijk de laatste. Een echte B&B-eigenaar hoorde open en makkelijk te zijn, zo van: mijn huis is nu ook even uw huis. Maar oh, wat zag ik daar tegen op. Pottenkijkers in mijn rommelige huis! Mijn dierbaren probeerden me gerust te stellen. Dat ontbijt kon toch prima op de kamer? Iedere B&B was immers anders, dat was nou juist zo leuk, ik moest het doen zoals het voor mij het fijnste was, enzovoorts. Dus ik bedacht een soort halve selfservice oplossing. Maar het gevoel bleef hangen: dit is niet zoals het in een echte B&B hoort te gaan.

Afgescheept

De oplossing die ik had bedacht was als volgt. Op de kamer zette ik een kastje met een tafelkleed, servetten, borden, bestek en kopjes. Daarop een waterkoker, een cafetière en een theepot. De gasten zouden zelf ‘s morgens hun tafel dekken en koffie en/of thee zetten. We zouden van te voren een tijd afspreken waarop ik dan met een dienblad vol broodjes en beleg voor de deur zou staan. Achteraf begrijp ik niet meer waar ik zo moeilijk over deed, want het was natuurlijk een hele goede oplossing. Maar destijds, in het begin, was ik er van overtuigd dat mijn gasten zich afgescheept zouden voelen. En daarom was ik nogal vaag over dat ontbijt toen mijn allereerste gasten kwamen. Met als  gevolg dat het een beetje anders ging dan ik van plan was.

Vlaamse vriendinnen

Op 4 januari 2007 kwamen ze dan, mijn allereerste gasten. Vier Vlaamse vriendinnen, collega’s eigenlijk, die elk jaar een dagje samen gingen winkelen in steeds een andere stad. Ik was behoorlijk zenuwachtig toen de bel ging en ik de voordeur voor ze open maakte. Er stonden vrolijke dames op de stoep, die zelf ook een beetje zenuwachtig bleken te zijn. Want, vertelden ze, zij waren voor de eerste keer in een B&B. Nu moest ik hen dus op hun gemak stellen, en dat gaf me precies het juiste gevoel van trots dat ik nodig had. Ik liet ze alles zien en ze waren oprecht opgetogen. Ik werd steeds blijer en vrijer. Maar toen kwam het moment dat ik van dat ontbijt moest vertellen. En ik probeerde dat ook best wel duidelijk te doen. Maar mijn angst hun enthousiasme de kop in te drukken zal me parten hebben gespeeld. Ze wilden graag om half negen ontbijten, zoveel werd duidelijk.

Alle tijd

Als ik de volgende ochtend ook echt om een paar minuten voor half negen met mijn dienblad voor hun deur had gestaan, was alles misschien goed gegaan. Maar mijn inschatting dat ik aan een half uur voorbereiding ruimschoots genoeg zou hebben, bleek wat al te rooskleurig. Om 8 uur stond ik in de keuken en haalde alles uit de koelkast. Op welk schaaltje zou ik de kaas leggen? Ik probeerde het ene schaaltje, toen het andere. Een van de eierdopjes had nog een klein spoortje eigeel aan de rand, dat waste ik zorgvuldig af. In welke glazen de sinaasappelsap? Zo wikte en woog ik, en keek of alles op het dienblad paste. Toen bedacht ik pas dat ik de oven aan had moeten zetten voor de afbakbroodjes. Ik ging haast krijgen. En hoe lang moesten die eieren eigenlijk? Dat moest ik even opzoeken. Maar eerst die broodjes natuurlijk, want anders waren die eitjes al weer koud. Wachten dus. Oh nee, de sinaasappels kon ik wel vast uitpersen. En de jam in schaaltjes doen. En de boter in het kleine botervlootje. Wat deed die oven er idioot lang over om 220 graden te bereiken! Een paar minuten vóór half negen deed ik de broodjes in een oven van 180 graden. Hopen dat het goed kwam. Dan konden nu dus die eitjes gekookt worden. Ondertussen had ik behoorlijke honger gekregen en zette vast de waterkoker aan voor mijn eigen thee straks.
Om vijf over half negen brandde ik mijn vingers terwijl ik de gloeiend hete broodjes in het mandje gooide. Ik was te laat. Maar had ik alles?  Ja, ik had alles. Met het volle dienblad in mijn handen liep ik haastig richting de voorkamer, naar de deur naar het trappenhuis van de B&B.

Gestommel op de trap

Halverwege de achterkamer hoorde ik gestommel op de trap en vrolijk Vlaams gebabbel. Mijn gasten waren bezig in stevig tempo de trap af te komen. Ik verstijfde. Wat moest ik doen? Hen weer naar boven dirigeren? Zie je nou wel, andere B&B’s hadden gewoon de gasten aan de eigen keukentafel. Daar waren zij natuurlijk van uit gegaan! Waarom wilde ik dat nou toch niet? Maar ik wilde het gewoon niet! En al helemaal nu niet want ik had er niet op gerekend! Ik besefte dat ik het zo erg NIET wilde en me daarvoor zo schaamde, dat ik het niet voor elkaar zou krijgen ze op een vanzelfsprekende, vriendelijke manier de trap weer op te sturen. De paniek en de onwil zouden mijn stem onaardig en dwingend maken: ‘Weg hier! Naar boven jullie, weg uit mijn huis!’ Ze zouden zich alle vier geschrokken en verward nog op de trap moeten omdraaien en dan in ganzenpas weer naar boven. Dat kon ik ze niet aandoen. En mijzelf en mijn imago van vriendelijke gastvrouw ook niet. Ik draaide me op mijn hakken om en snelde terug naar de keuken.

Lukraak

Ik schoof het dienblad op het aanrecht, waarbij een golfje sinaasappelsap over de randen van alle vier de glazen gulpte. Ik rukte lukraak een tafelkleed uit de kast. Boven op de kruimels van het koekjesfestijn waarop ik mijzelf de vorige avond had getrakteerd, spreidde ik het uit. Veegde snel even de stoelkussens schoon. De grond zouden ze hopelijk niet inspecteren. Vier borden uit de kast, messen en vorken uit de la. Het is een wonder hoe snel je kunt zijn in een noodsituatie. En wat een geluk dat ik die waterkoker al had aangezet! Toen hoorde ik ze in de voorkamer een beetje zoekend roepen: Goedemorgen? “Goedemorgen!”, riep ik terug, “Kom maar hier naar toe!” Het broodmandje en de botervloot had ik net op tafel, toen ze de keuken binnen kwamen. Dat mijn aanrecht volstond met van alles en nog wat probeerde ik zelf zo goed mogelijk te negeren. Maar ze keken alleen even rond, zeiden: oh, gezellig! en namen plaatst. Terwijl ik de tafel verder afmaakte, de glazen sinaasappelsap schoonveegde met een doekje waarvan ik hoopte dat ik het die ochtend schoon gepakt had, zout erbij zette, lepeltjes, vroeg ik zo routineus mogelijk: Koffie of thee?

Strijken

Een uur lang zat ik in mijn huiskamer te wachten. Uit het gekeuvel aan de keukentafel maakte ik op dat ze het naar hun zin hadden. Terwijl ik de koffie voor hen had gemaakt, had ik zo stilletjes mogelijk het aanrecht wat opgeruimd. Echt schoonmaken, wat eigenlijk hoog nodig was, maakte teveel lawaai had ik bedacht, en de geur van schoonmaakmiddel kon natuurlijk ook niet. Ik had het niet gedurfd een ontbijt voor mezelf te maken. Ik kon toch niet opeens met een bordje en een bekertje bij hen aan tafel gaan zitten? Maar met een boterham op een bordje naar de huiskamer lopen durfde ik al helemaal niet. Dus had ik gezegd: ik kom straks nog even vragen of jullie een tweede kan koffie willen, en was de keuken uit gelopen. Alsof ik iets anders te doen had. Alsof ik zelf niet zo langzamerhand barstte van de honger. Na een kwartiertje had ik een tweede ronde koffie geserveerd en het gezellige gekeuvel zette zich voort.  Weer terug naar de huiskamer. Wat moest ik doen? De krant lezen, of een boek? Het leken me acties die er uit zouden zien als: het doden van de tijd. Straks kwam er eentje naar me toe gelopen om iets te vragen en zat ik daar overduidelijk en zeer ongelukkig te ‘wachten’. Waarom ik niet gewoon achter mijn laptop ben gaan zitten, is me nog steeds een raadsel. Maar ik haalde de strijkplank uit de kast en begon te strijken. Alles wat ik nooit strijk heb ik die ochtend gestreken: poetsdoeken, sokken, washandjes.

Service

En toen hoorde ik dan eindelijk te stoelen schuiven. Stonden ze op? Ja, echt, ze waren klaar! Nu was het zaak rustig te blijven en alle tijd te nemen. Dat ik NIET hunkerde naar hun vertrek. Ik slenterde naar de keuken en piepte met mijn hoofd om de deur: ‘Ik dacht te horen dat jullie… ‘Ze stonden al rond de tafel. Twee waren de borden aan het stapelen, de andere twee hadden de koffiekan en het broodmandje al in de hand. Dit moest ik te allen tijde zien te voorkomen. Dat ze een blik konden werpen in die gootsteen van mij, op dat niet helemaal frisse doekje, op de etensresten rond het fornuis. Ik posteerde me tussen hen en het aanrecht en zei op een hopelijk grappige half teleurgestelde toon: Hè nee, niet doen hoor! Dat hoort bij de service natuurlijk!

Briefje

Het afscheid een uurtje later was hartverwarmend. En ze schreven een fantastische review, mijn eerste beoordeling, een 8,8. Maar ik wist heel zeker: dit mag me nooit meer gebeuren. En ik maakte een standaard briefje met daarop de uitleg van het ontbijt-systeem. Ze konden er een tijd op invullen en aankruisen of ze bruine of witte broodjes wilden (of een mix). Op deze manier voorkwam ik dat ik ooit nog eens, uit puur ongemak over mijn eigen behoefte aan privacy, niet goed zou uitleggen hoe het er in mijn B&B aan toe ging.